EĞİTİM:
Bireyin davranışlarında kendi yaşantısı yoluyla istendik davranış değiştirme sürecidir. Aynı zamanda kültürlenme süreci de denilebilir.
Eğitimin gerçekleşmesi ancak şu şekilde olabilir: Çocuk, başkalarından değil de kendi yaşantısı yoluyla öğrenmelidir. Aldığı bilgi doğrultusunda ise davranışlarında değişim meydana gelmelidir. Ancak davranışlar geçiçi olmamalı, meydana gelen değişiklik sürekli olmalıdır. Daha detaylı açıklamak gerekirse ilaç, uyuşturucu madde, darbe, travma, alkol gibi etkenlerden dolayı olmamalıdır. Sonuncu ve en önemli kısım ise eğitim bir amaca yönelik olmalıdır, yani kasıtlı olmalıdır.
Peki istendik ne demektir? Eğitimin belli bir amaç doğrultusunda yapılandırılmasına istendik diyoruz. Öyleyse istendik davranışları belirleyen faktörler nelerdir? Biz keyfimize göre mi belirliyoruz veya öğretmen kendi isteğine göre mi belirliyor? Hayır tabii ki, istendik davranışları belirlemede etkili olan birçok faktör vardır. Yaşanılan konuma ve döneme göre de istekler farklılık gösterebilir.
Toplumun isteği; yaşanılan topluma ait görgü kuralları, gelenekler, görenekler, topluma ait iyi-kötü olgusu kazandırılacak davranışları belirler.
Eğitim alacak kişinin ilgisi ve isteği; kişinin yetenekleri, ilgisi ve isteği kazanmak istediği davranışları belirler.
Konu alanının isteği; kazandırılacak konuların kazanımları ve göstergeleri kazandırılacak davranışları belirler.
Doğanın istekleri; yaşanılan çevrenin istekleri, yapılması gerekenler kazandırılacak davranışları belirler.
EĞİTİM TÜRLERİ
Yarı Yapılandırılmış Eğitim: Kişi planlı olmayan, doğal bir şekilde öğrenirken öğretmenin dahil olarak konu veya durum hakkında bilgi vermesidir. Çocuklar bahçede oyun oynarken sincap görür ve onunla ilgilenir. Öğretmen ise gözlem yaparak durumu fark eder ve çocuklara dahil olarak sincaplar ile ilgili bilgi verir veya çocukların sorularını cevaplar.
Doğal Eğitim: Kişinin kendi yaşantısıyla yaparak, yaşayarak öğrendiği eğitim türüdür. Örnek olarak çocukların parkta oyun oynarken sincap görmesi ve incelemesi verilebilir.
Eğitimin ne olduğundan, neye göre şekillendiğinden ve türlerinden bahsettik. Peki eğitimin konusu nedir? Eğitimin konusu insan davranışlarıdır. Davranışın her kaynakta bulabileceğiniz bir tanımı var.
Davranış, organizmanın gözlemleyebildiğimiz ve ölçebildiğimiz faaliyetlerine davranış denir. Davranış olabilmesi için hem gözlemlenebilir hem ölçülebilir olması gerekmektedir. Ölçebildiğimiz her faaliyeti gözlemleyebiliyoruz ancak gözlemlediğimiz her faaliyeti ölçebiliyor muyuz? Hayır. Mesela hayaller. Hayallerimizi gözlemleyebiliyoruz ama ölçebiliyor muyuz? Ölçemiyoruz. Öyleyse hayaller bir davranış mıdır? Tabii ki değildir.
Bir faaliyeti davranış olarak adlandırmamız için gerekenler yukarda olmakla birlikte her davranış eğitimin konusu değildir:
Refleksler, savunma mekanizmalarıdır, kontrol edilemezler. Bu yüzden eğitimin konusu değildir.
Türe özgü davranışlar; yürümek, nefes almak gibi davranışlar eğitimin konusu değildir.
Madde ve ilaç kullanımı sonrasında görülen davranışlar; maddenin etkisi geçtikten sonra davranış da ortadan kalkacağı için eğitimin konusu değildir.
Geçici veya kalıcı hastalık
sonucu görülen davranışlar; travma, başa darbe gibi hastalıklar sonucunda edinilen davranış da ortadan kalkar, bu yüzden eğitimin konusu değildir.
Büyüme ve olgunlaşmaya bağlı
görülen davranışlar; ergenlik, çocukluk dönemlerindeki davranışlar değişeceği için eğitimin konusu değildir.
3 tür davranış değişikliği vardır:
- Çocuk, kendisinde olmayan davranışı kazanır; çocuğun okuma-yazma öğrenmesi
- Kendisinde olan eksik davranışı tamamlar; çocuğun sadece okuma yapabilirken okula başlayıp yazmayı da öğrenmesi
- Kendisinde olan yanlış öğrenilen davranışı düzeltir.
#Eğitim #OkulÖncesiEğitim #Öğrenme #Öğrenme #DoğalÖğrenme #Eğitimtürleri