HAFIZA
İlk başta hafıza sistemimizden bahsetmek istiyorum. Hafıza nedir? Nasıl işler? Biz insanlar, geçmişte görüp geçirdiğimiz nesne, durum ve olayları zihnimizde saklar ve gerekli olduğu zaman parça parça veya bütün olarak geri getirir yani hatırlarız.
Bellek, beş duyu organıyla kazanılan algıları zihinde sembollere dönüştürür ve beyin her algıyı belirli yerlere yerleştirir ve biriktirir. Bilgilerin zihinde yer edinmesi öğrenme, geri getirilmesi ise hatırlama olarak adlandırılıyor.
5 duyu organıyla edinilen bilgiler kısa süreli hafızaya alınıyor. Eğer kısa süreli hafızadaki bilgiler kullanılırsa uzun süreli hafızaya geçiyor. Bilgilerin uzun süreli hafızada unutulması daha zor olur. Yani bilgilerin kalıcılığı artar.
Öğrenilen Bilgilerin Hafızaya Yerleştirilmesi
Kodlama, edinilen bilgi, kendisiyle ilgili bölüme yerleştirilir ve işlenir halde burada bekletilir.
Depolama, kodlanarak belleğe atılan bilgiler kullanılmak üzere uzun süreli belleğe atılır.
Çağırma, depolanan bilgi yeniden canlandırılır, hatırlanır.
Peki bilgilerimizin hafızada daha uzun süre kalmasını sağlamak için ne yapmalıyız?
- Etkili bir hayal gücü hafızayı güçlendirir. Hayal gücünü kullanmak beynin iki tarafının da çalışmasını sağlar.
- Hayal kurulurken üstten geçmeyin, en ince ayrıntısına kadar hayalinizde canlandırın.
- Ezber yapmak dağınık bilgidir ve uzun süreli değildir. Dağınık eşyaların arasında nasıl istediğiniz şeyi bulamıyorsanız dağınık bilgiler arasında istediğiniz bilgiyi bulmanız zorlaşabilir. Bu yüzden bilgiyi düzenli hale getirin.
- Soyut kelimeleri somut hale getirerek zihninizde canlandırın. Mesela sevgi dediğimiz zaman aklınızda canlanan şey nedir? Sevgiyi bir nesneyle bağdaştıracak olsanız bu hangisi olurdu?
- Çağrışımlar yoluyla bağlantı kurun. Birbirinden alakasız iki varlık olsa bile bağdaştıracak yönler bulun. Böylelikle hafızanızı güçlendirmiş, hatırlamayı kolaylaştırmış olursunuz.
Gerek eğitim sistemimiz gerek geleneksel yöntemleri kullanan öğretmenlerimiz, ebeveynlerimizden olsa gerek ülkemizde ezberci bir eğitim sistemi hakim. Ezber sol beyni çalıştırırken sağ beynimize bir katkısı olmuyor. Küçük yaşlarda hem sağ hem sol beynin çalıştırılması, hayal gücünün geliştirilmesi gerekiyor. Aslında ikisi de dengeli bir şekilde kullanılmalıdır. Okul öncesi dönemde dengeli olarak kullanırken ne zaman ki ilkokula başlanıyor, sol beyin daha fazla çalışıyor. Çocuklar anlık ezber yapsalar da bilgiler bir süre sonra siliniyor.
Ezberin dışına çıkaran, bilgilerin uzun süre hafızada kalmasını sağlayacak bir teknik biliyorum ve bunu sizinle paylaşmak istiyorum: AKIL ÇİVİLERİ
AKIL ÇİVİLERİ
Kıyafetlerimizi dolabımıza rastgele bir şekilde koyduğumuz zaman birçoğumuz daha sonra istediğimiz kıyafeti bulamayız. Hafızamız da aynı şekilde, bilgileri rastgele bıraktığımız zaman geri getirmesi zor oluyor. Akıl çivilerinde hayal gücü çok önemlidir. Sözel bilgileri zihninizde adeta canlandırmanız, resmetmeniz gerekir.
Resimler ile sayıları benzeterek aralarında ilişki kuruyoruz. Böylelikle öğrenmeyi hayal gücüyle, görselleştirerek sağlıyoruz. Her sayı eşleştiği resimle benzerlik göstermektedir.
Akıl çivileri birçok alanda kullanılabilir, isimlerde, atasözlerinde, kelimelerde... Kısaca öğrenmeniz gereken birçok konuda veya alanda kullanabilirsiniz. Sıra dışı, çarpıcı, gerçek olmayan veya olamayacak hayallerle çiviler birbirine bağlanır.
Örnek olarak birkaç tane atasözü inceleyelim:
1. Sakla samanı gelir zamanı: Samandan oluşan bir kalem
2. Aç ayı oynamaz: Kuğunun ayıyı emzirmesi
3. Damlaya damlaya göl olur: Gölün martıyı kovalaması
4. Su uyur düşman uyumaz: Yelkenlinin uçarak düşmanı yakalaması
5. Bir elin nesi var iki elin sesi var: Bir el ve eldiven el ele tutuşmuş geziyor
6. Ak akçe kara gün içindir: Bir akçe düdük çalıyor
7. Mum dibine ışık vermez: Bir zürafa mumu üflüyor
8. Ayağını yorganına göre uzat: Yorganı üstüne örtmüş bir gözlük
9. Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır: Balon yılanı kovalıyor
10. El elden üstündür: El şeklinde bir davul
Siz de yapabilir misiniz? Hadi bakalım denemeye!
#OkulÖncesiEğitim #AkılÇivileri #HafızaTeknikleri #HafızaÇivileri
